مرتضی اخوان | شهرآرانیوز؛ هیاهوی زنگ ورزشهای مدارس هنوز توی گوش آنهایی است که در دهههای گذشته آن را تجربه و هیجانش را به گوش جان شنیده و احساس کردهاند. شاید امروز اگر از کنار مدارس شهر بگذریم، حیاط مدرسه در زنگ ورزش ساکتتر و بیآزارتر از کلاس درس ریاضی برای همسایهها باشد؛ اتفاقی که نشان از یک خواب زمستانی تلخ برای ورزش مدارس دارد.
خوابی که نمیتوان آن را به دوسالانگی همهگیری ویروس کرونا مرتبط دانست، چراکه پیشازاین هم طی یک دهه گذشته ورزش استان شاهد افول و نابودی ورزش آموزشگاهی با آن مسابقات خاطرهانگیزش بوده است. ورزش آموزشگاههای خراسان روزگاری کانون و محلی برای شناخت و پرورش استعدادها بود و بسیاری از ورزشکاران شاخص رشتههای مختلف از فوتبال گرفته تا کشتی و هندبال از دل همین زنگ ورزشها و فعالیتهای تربیتبدنی مدارس بیرون آمدهاند. کارشناسان ورزش معتقدند افول ورزش آموزشگاهها تأثیر بسزایی در افت ورزش حرفهای استان داشته است. شهرآراورزشی در این گزارش چرایی و چگونگی این اُفول را بررسی می کند.
ورزش آموزشگاهی هرآنچه عشق و علاقه در دهه ۶۰و۷۰ داشت، در سالهای بعد و با رونق ورزش حرفهای و ورود پول به آن، بند پول شد؛ بندی که البته چندان هم بیراه نبود و واقعیت آن است که برای برگزاری مسابقات آموزشگاهها و رونقگرفتن ورزش مدارس، بودجه کافی نیاز است. مجید زرچی، دبیر هیئت بدمینتون خراسانرضوی که خودش از معلمان ورزش آموزشوپرورش است، دلایل افول ورزش آموزشگاهی را اینچنین تحلیل میکند: متأسفانه با حذف ردیف بودجه ورزش آموزشوپرورش در سالهای اخیر، کار برای برگزاری مسابقات آموزشگاهی سخت شده است و هر مسابقهای میخواهیم برگزار کنیم، میگویند بودجه نیست. وی میافزاید: علت اصلی اُفت ورزش آموزشگاهی، برگزارنشدن مسابقات است.
پرویز دانایی، یکی از معلمان قدیمی ورزش که از گذشته دستی بر آتش برگزاری مسابقات ورزش آموزشگاهی داشته است نیز دراینباره تصریح میکند: پنجششسالی میشود که اعتبارات سرانه دانشآموزی ویژه ورزش را برداشتند و به نظرم این مهمترین علت اُفت ورزش آموزشگاهی و عدم برگزاری مسابقات است. وی خاطرنشان میکند: خاطرم هست در سال ۸۵، ۸۶ به ازای هر دانشآموز مبلغ ۲۰هزار تومان بهعنوان سرانه ورزش دانشآموزی آموزشوپرورش به مدارس پول میداد و بهعنوانمثال اگر یک مدرسه پانصد دانشآموز هم داشت، خودش کلی پول میشد.
جواد فخار، یکی از مردان کهنهکار در ورزش آموزشگاهی است که سالها ریاست هیئت والیبال و کشتی خراسان را نیز به عهده داشت. او درباره دلایل افول ورزش آموزشگاهی و عدم برگزاری مسابقات میگوید: دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایل مهم آن به نظر من ضعف امکانات و ضعف انگیزه در بین معلمان و دانشآموزان است. متأسفانه امکانات سختافزاری آموزشگاههای ما الان خیلی ضعیف است. مدارسمان مثل مدارس سابق نیست. قبلا هر مدرسه دو تا زمین والیبال و بسکتبال داشت؛ اما الان اینطور نیست. وی میافزاید: از طرفی این حقیقت را نیز باید بپذیریم که خود بچهها هم مثل قبل نیستند. قبلا ورزش و مسابقه همه علایق بچهها بود و همه تفریحشان ورزش بود، اما الان بچهها رغبتی به حضور در ورزش ندارند. بیشتر سرشان توی گوشی است و دنبال ماشین و دوردور هستند!
مسئلهای که علی نقیبی، مدرس فوتسال، نیز که خودش معلم ورزش است، به آن اشاره دارد و میگوید: بچهها دیگر به ورزش دل نمیدهند. زمانی ساعت ورزش، ساعت فعال و پویای مدرسه بود؛ اما الان بهخاطر فضای مجازی و بازیهای رایانهای، نسل جدید دنبال ورزش نمیرود. جواد فخار در تکمیل حرفهایش خاطرنشان میکند: معلمها هم به تبع بچهها انگیزههایشان را از دست میدهند. در گذشته یک معلم در محله خودش انگیزه داشت تا برای بچههای محله کاری بکند و بچهها هم عاشق ورزش بودند؛ اما امروزه معلمها را به یک منطقه دور میفرستند و بچهها هم که همراهی نمیکنند. طبیعی است که معلم انگیزهای نداشته باشد.
مجید زرچی با اشاره به لزوم تعامل آموزشوپرورش و هیئتهای ورزشی میگوید: باید بین هیئتهای ورزشی و آموزشوپرورش تعاملی به وجود بیاید تا دوباره ورزش آموزشگاهها و بهدنبال آن ورزش شهر رونق بگیرد. علی نقیبی نیز تصریح میکند: معتقدم فدراسیونها که مسابقات ردههای سنیشان همه در دوران مدرسه انجام میشود، بیایند و تعامل خوبی با آموزشوپرورش داشته باشند. جواد فخار، اما با اشاره به مدیران غیرورزشی امروز آموزشگاهها میگوید: متأسفانه الان مدیران هم ورزشی نیستند و با خودشان میگویند سری که درد نمیکند، دستمال نمیبندند.
مدرس فوتسال مشهد عاملی دیگر را نیز در افول ورزش آموزشگاهها مؤثر میداند: اوج استعدادیابی در ورزش، در مقطع دبستان است و متأسفانه کل مسابقات این مقطع را لغو کردند! علی نقیبی خاطرنشان میکند: قوانینی نوشتند که همانها دستوپاگیرشان است. بهعنوانمثال گفتند بچههای مقطع ابتدایی نباید دور از خانه باشند یا از شهرشان دور شوند. بهخاطر همین مسابقات ورزشی این مقطع را تعطیل کردند. درحالیکه ما هم با سبک برگزاری مسابقات که به صورت بردو باخت باشد، مخالف بودیم؛ اما میشد همین مسابقات را به حالت جشنواره برگزار کرد.